Hij bestaat echt, de ouderwetse horecavakman, nu wellicht met pensioen, die stelselmatig die horecabedrijven mijdt, die geen linnen meer op tafel hebben. Eigenlijk valt er wel iets te zeggen voor die gedachte, want als je als consument alles maar slikt voor zoete koek waar is dan het einde? Toen het tafellinnen geleidelijk aan verdween, vanwege de hoge kostenpost, moest in veel zaken het laken noodgedwongen plaats maken voor het lopertje.

Scheelt toch lekker in de waskosten! Toch nog te duur? Dan maar overstappen op de placemat. Nog steeds weinig aan de hand zou je denken, hoewel het zeker een behoorlijke aderlating was. Je bedrijf ziet er toch gelijk totaal anders uit en werd er zeker niet beter van. Het bestek en het servet, al dan niet van papier, lag gelukkig nog wel keurig op de placemat. Opeens echter werd de placemat als oubollig en goedkoop ervaren en verdween deze ook als sneeuw voor de zon, behalve in een enkel bejaardenhuis, pannenkoekenrestaurant of kwalitaria.

Wat zou daar dan nu weer voor in de plaats komen? Bestek zomaar op tafel leggen gaf toen nog geen pas. Dus kwam iemand op het weergaloze idee om het bestekzakje te introduceren, zodat je toch niet gelijk je eetgerei op de blote tafel had liggen. Weer goedkoper dan een placemat, scheelt letterlijk en figuurlijk in de papieren. Maar, helaas voor het bestekzakje, was ook haar leven van kortstondige duur. Bestekzakjes trof men namelijk ook met de regelmaat van de klok in hogere sferen aan.

Weliswaar niet in de business class, maar vooral bij de goedkope massale vliegreizen naar allerlei toeristische bestemmingen. Zeer praktisch om mee te werken in de lucht, niet in het minst vanwege de beperkte ruimte aan boord, maar op het land? Weg ermee, ook veels te oubollig, vond men opeens. Wel een hele opluchting voor de gast, want die was gelijk verlost van het miezerige kleine servetje dat erbij zat. Een groter servet paste nou eenmaal niet in de zak!

Het kleine servetje is weliswaar uitstekend geschikt als begeleider van een kleine snack, maar zeker niet als begeleider van een copieuze maaltijd. Dan heb je eigenlijk per gang zo’n servetje nodig en dat is “veels” te duur natuurlijk! Sjieke heerschappen zouden, als de nood aan de man komt, nog naar hun pochetje kunnen grijpen. Maar dat is toch zeker niet de bedoeling en ook niet bon ton! Maar dan bij Mc Donald’s, die begrijpen heel goed welke behoeften je als gast hebt. Je krijgt hier nou niet bepaald een groot servet, maar alleen al vanwege de situatie, dat je met je handen eet, kun je soms wel 8 papieren snack servetjes tellen bij je éénpersoons bestelling. Wellicht verspilling, maar beter zo dan dat je, uit nood, je al dan niet gewassen zakdoek moet inschakelen.

Het bestekzakje heeft dus alleen nog maar bestaansrecht in de lucht. Wat nu? Dan toch maar gewoon het bestek op de blote tafel leggen? Slimmeriken dachten nog een goed idee te hebben door het bestek bovenop het servet te leggen. Dus ligt er keurig een mes en vork op je servet, maar… als je dan besluit om iets vooraf te nemen, bijvoorbeeld een soepje, dan wil je toch wel gebruik maken van je servet en ligt je bestek alsnog op de kale tafel. En als je er je voorgerecht mee eet, dan ligt je hoofdgerechtbestek weer zo maar rechtstreeks op tafel.

En is die tafel eigenlijk wel schoon? Waar maak je je druk om zult u misschien denken? Ja, zo kunnen we nog wel even, het is nog maar een kleine stap of we kunnen straks zeker ook nog ons servet en bestek van thuis meenemen. Weet je wat, zei een zekere bijdehand, we leggen gewoon geen bestek meer op tafel, dat doet de Librije immers ook. Die dekken gewoon per gang in, zo krijg je tenminste nog eens lekker veel geloop aan tafel. Ook allemaal heel efficiënt, of weten de gasten die daar komen soms niet dat ze met het opgedekte bestek van buiten naar binnen moeten eten? Gelukkig ligt er hier nog wel tafellinnen onder je bestekje.

De slimmerik zegt:”Je bestek ligt wel direct op de tafel maar minder lang als je per gang indekt, zodat het geen kans krijgt om stoffig te worden.” Wat een geweldig voordeel. Nou, als je zo lang op je bestelling moet wachten tot het stof inmiddels op je bestek is neergestreken dan wordt het letterlijk wachten tot je een ons weegt! De slimmerik: “Dus gewoon, hupsekee per gang, het bestek op de kale tafel, servet ertussen en klaar is Kees!” “En wat zeur je eigenlijk, tijden veranderen nou eenmaal en…of het minder hygiënisch is?”. “Natuurlijk niet, onze tafels zijn brandschoon!”. “Maar hoe zit het dan met wat we vroeger op de hotelschool leerden over geluiddemping, morsen en absorberen, de beschermende functie van tafellinnen, het zacht aanvoelen, het stijlvolle en …. ga zo maar door.” “Allemaal bull shit en niet meer van deze tijd.”

Oké, als dan de zaken er zo voor staan, dan ga ik toch net doen als mijn oude collega. Een mooi etentje, maar dan wel uitsluitend bij een restaurant met tafellinnen, liefst damast, glanzend bestek en fonkelende glazen. Vooruit, desnoods accepteer ik een lopertje, maar zo niet, dan blijf ik lekker thuis eten. En als ik echt verplicht buiten de deur moet eten en het echt niet anders kan, dan aan zo’n blote tafel aan te moeten aanschuiven, ja, dan neem ik gewoon mijn eigen ouderwetse messenleggers mee!

Martin de Baat